ŠTA SU MATIČNE ĆELIJE?

ŠTA SU MATIČNE ĆELIJE?

Koji su njihovi potencijali?

Karakteristike matičnih ćelija pupčane krvi:

  • Samoobnavljajuće
  • Mlade
  • Pametne
  • Moćne
  • Jedinstvene

Jedinstvene u medicini

U stvaranju i djelovanju našeg tijela učestvuje više miliona ćelija. Sve one imaju svoju funkciju i ulogu, tj. specijalizovane su za funkcionisanje određenog dijela organizma. Upravo po ovome se razlikuju matične ćelije od ostalih ćelija tijela. One su nespecijalizovane i mogu se transformisati u bilo koji drugi tip ćelija u organizmu koji je uništen tokom procesa starenja, bolesti, povreda i sl. One su izvor svih ćelija tijela, a ova sposobnost regeneracije oštećenih tkiva čini ih jedinstvenim u medicini.

Blago iz krvi pupčane vrpce

Tijelo novorođenčeta obiluje vrijednim, potentnim, vitalnim matičnim ćelijama. Tokom devet mjeseci one su planirale i gradile tijelo novog ljudskog bića. I kasnije tokom života one pomažu da se održi mehanizam regeneracije organizma. U trenutku rođenja mnogo ovih dragocenih ćelija se nalazi u krvi pupčane vrpce, koju ljekar nakon presijecanja drži u svojim rukama.

Kao vlasnik sopstvenog depoa matičnih ćelija Vaše dijete bi moglo da ima korist od napretka medicine u oblasti matičnih ćelija i u slučaju potrebe odmah da dobije kompatibilne, nepromijenjeno mlade I potente matične ćelije.

RJEČNIK MATIČNIH ĆELIJA

Pojmovi koje vrijedi znati

PLURIPOTENTNO

Matične ćelije su svemoguće ćelije koje mogu regenerisati bilo koje tkivo ili organ. Za razliku od njih, ćelije odraslog čovjeka su unipotentne i ne mogu se preobraziti u drugi tip ćelije.

REGENERACIJA

Proces obnavljanja tkiva i organa. Većina organa nema mogućnost obnavljanja već ćelije vremenom stare i propadaju. Matične ćelije mogu da obnove bilo koje tkivo ili organ.

tnc

Total nucleated count je ukupni broj ćelija u uzorku krvi iz pupčanika. Pored matičnih ćelija tu se nalaze i monociti, NK ćelije i T limfociti koje sve zasebno imaju primjenu u modernoj medicini. Ovo je veoma važan broj jer ljekari po njemu određuju da li je uzorak dovoljan za liječenje određene bolesti.

CD34+

Matične ćelije hematopoeze koje se koriste u regeneraciji koštane srži u bolestima kao što su leukemije ili anemije. Veoma je bitno znati broj ovih ćelija jer to govori o potencijalnoj mogućnosti da uzorak bude upotrijebljen kao transplantat u hematološkim bolestima.

PLACENTA

Ili posteljica je organ koji se stvara za vrijeme trudnoće i predstavlja vezu između majke i bebe. Obiluje matičnim ćelijama koje mogu da se prikupe pored matičnih ćelija iz pupčane vrpce. Pupčana vrpca je sastavni dio posteljice.

WHARTON JELLY

Tkivo pupčanika koje obiluje matičnim ćelijama koje se koriste u regenerativnoj medicini. Može da se čuva kao tkivo ili u obliku umnoženih ćelija.

MEZENHIMALNE MATIČNE ĆELIJE

Mogu da se transformišu u bilo koju ćeliju u organizmu i tako regenerišu bilo koje tkivo ili organ, osnov su regenerativne medicine. Najveći broj kliničkih studija se izvodi upravo sa ovim ćelijama.

ĆELIJSKA TERAPIJA

Svaka terapija u kojoj se umjesto ljekova daju ćelije u svrhe izlječenja ili regeneracije tkiva ili organa. Najčešće se daju matične ćelije, ali se u skorije vreme daju i monociti, NK ćelije i T limfociti. Trenutno je u toku 7. 000 kliničkih studija o ćelijskim terapijama što ih čini najistraživanijim poljem u medicini.

Standardna terapija

Terapija matičnim ćelijama za hematološke bolesti poput leukemije, anemije, mijeloma i limfoma.

ALOGENA TRANSPLANTACIJA

Presađivanje organa ili ćelija drugoj osobi od davaoca. Provjera mogućnosti transplantacije se vrši HLA tipizacijom.

HLA TIPIZACIJA

Ispitivanje podudarnosti davaoca matičnih ćelija sa primaocem. Postoji 5 pari HLA gena, ukupno 10 gena od kojih je potrebno da se poklopi 6 da bi alogena transplantacija bila moguća. Braća i sestre imaju najveću podudarnost u HLA tipizaciji.

GVHD

Graft versus host disease je bolest koja nastaje usljed odbacivanja transplantata. Imunološki sistem domaćina napada tkivo presađenog organa ili ćelije i uništava ih kao strano tijelo što dovodi do potencijalno fatalnog ishoda. Matične ćelije iz pupčanika pokazuju najmanji stepen GVHD.

INTRATEKALNO

Primjena matičnih ćelija direktno u cerebrospinalnu tečnost, to jest likvor. Tim putem matične ćelije idu direktno u mozak i pomažu regeneraciji mozga u bolestima kao što su autizam ili cerebralna paraliza.

IMUNOSUPRESIJA

Proces davanja ljekova za odbacivanje transplantiranog tkiva ili ćelija. Kod alogene transplantacije ćelija ili organa tijelo primaoca se prirodno bori protiv ćelija koje nisu njegove. Ljekovima se to odbacivanje spriječava kako bi se ćelije ili organ primile u novom organizmu.

NK ĆELIJE

Natural killer ćelije koje imaju sposobnost da ubiju bilo koji virus, bakteriju ili ćeliju raka. Krv iz pupčanika obiluje NK ćelijama koje se danas koriste u terapijama raznih maligniteta.

EGZOZOMI

Mali mjehurići koje ispuštaju matične ćelije i tako utiču na ćelije oko sebe. To je princip imunološkog djelovanja matičnih ćelija kada one utiču na svoju okolinu bez transformacije u određeni tip ćelije.

Krv iz pupčanika

Sign In