Prije dvije nedjelje započete su kliničke studije koje ispituju ViaCyte's PEC-Direct implant, koji stvara insulin produkujuće ćelije iz matičnih ćelija, kojim se mogu tretirati pacijenti sa tipom 1 dijabetes melitusa. Ukoliko se pokaže kao uspješan, implant može eliminisati potrebu ovih pacijenata za injekcijama insulina.
Život bez injekcija
Svjetska zdravstvena organizacija prijavljuje više od 422 miliona ljudi širom svjeta koji boluju od dijabetesa, bolesti koja se može javiti u dva oblika. U prvom tipu, poznatijem kao dijabetes melitus tip 1(T1D), imuni sistem organizma napada ćelije pankreasa, sprječavajući ovaj organ da stvara dovoljno insulina. Kod dijabetesa tip 2 (T2D) organizam ne zna kako da upotrijebi insulin koji se proizvodi, odnosno javlja se rezistencija ćelija na insulin.
T1D se javlja kod približno 10% slučajeva dijabetesa. Za razliku od T2D koji može biti reverzibilan usljed promena u načinu života poput gubitka kilograma i vježbanja, naučnici još uvek nisu otkrili kako da preveniraju ili izlječe T1D.
T1D se trenutno drži pod kontrolom davanjem različitih doza insulina pacijentima, međutim, ova metoda može biti problematična kod rizičnih slučajeva gde je neophodno vrijeme da bi došlo do dejstva. Kod pacijenata sa hipoglikemijom (nizak nivo glukoze u krvi) može doći do potencijalno opasnog niskog nivoa glukoze u krvi prije nego što se primjete simptomi. Zbog toga naučnici širom svjeta rade na pronalaženju lijeka koji će osloboditi pacijente koji boluju od T1D od nihove zavisnosti od injekcija insulina i rizičnih situacija u kojima njihov nivo glukoze u krvi pada suviše nisko.
Prije nekoliko nedelja, grupa naučnika je možda uspjela da pronađe lijek. Kompanija ViaCyte iz Kalifornije započela je kliničku studiju sa pacijentima kojima je ugrađen implant PEC-Direct device. Naime, ovi implanti sadrže ćelije koje su izgrađene od matičnih ćelija. One su napravljene tako da unutar organizma sazrijevaju u specijalizovane ćelije pankreasa koje imuni sistem uništava u dijabetesu tip 1. Implant se stavlja ispod kože i oslobađa insulin po potrebi.
„Visoko rizični pacijenti sa komplikacijama dijabetesa tip 1, poput čestih hipoglikemija, su pod konstantnim rizikom od životno ugrožavajućih stanja zbog niskog nivoa glukoze u krvi“, navodi jedan od istraživača u kliničkoj studiji, Jeremy Pettus sa Univerziteta u San Dijegu, Kalifornija. „Terapija PEC-Direct ćelijama koje menjaju ćelije pankreasnih ostrvaca je dizajnirana tako da pomogne pacijentima koji su pod najvećim medicinskim rizikom.“
Insulinska nezavisnost
Oslobađanje pacijenata sa T1D od stalne potrebe za insulinskim injekcijama svakako nije jednostavan zadatak. Istraživači iz Finske tragaju za rešenjem ovog problema već 25 godina, i tek nedavno su uspjeli da razviju vakcinu protiv T1D, sa kojim će započeti kliničku studiju u toku 2018. godine. ViaCyte uređaj predstavlja još jedno obećavajuće otkriće.
„Opcije terapije dijabetes melitusa tip 1 sa životno ugrožavajućim epizodama hipoglikemije su ograničene,“ naveo je predsjednik i CEO kompanije ViaCyte, Paul Laikind. „Mi verujemo da će proizvod PEC-Direct uspeti da promjeni živote ovih pacijenata.“